Λύκειο

ΕΙΔΗ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΩΝ

ΕΙΔΗ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΩΝ

Η διαδικασία , η μέθοδος με την οποία ο ομιλητής διαρθρώνει κάθε επιχείρημα , ονομάζεται συλλογισμός (πορεία σκέψης). Δε θα πρέπει να συγχέουμε τον συλλογισμό με το επιχείρημα, ένας συλλογισμός μπορεί να έχει παραπάνω από ένα επιχειρήματα.

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΔΙΑΚΡΙΣΗΣ

ΕΙΔΟΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΟΥ

Α. ΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ – ΣΥΛΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΠΟΜΠΟΥ.

1.       Πορεία από το γενικό στο ειδικό: μετάβαση από μια γενική θέση / κρίση σε μια μερικότερη

2.      Πορεία από το ειδικό στο γενικό: μετάβαση από μια συγκεκριμένη θέση σε μια γενικότερη.

3.      Πορεία από το ειδικό στο ειδικό. Μετάβαση από μια ειδική θέση /κρίση σε μια εξίσου μερική.

Παραγωγικός συλλογισμός

Επαγωγικός συλλογισμος

Αναλογικός συλλογισμος.

Β. ΕΙΔΟΣ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΩΝ

1.       Αξιοποίηση κατηγορικών / ρητών προτάσεων

2.      Χρήση μιας υποθετικής πρότασης ως προκείμενης.

3.      Χρήση τουλάχιστον μίας διαζευκτικής πρότασης.

Κατηγορικός συλλογισμοςΥποθετικός συλλογισμος

Διαζευκτικός συλλογισμος.

 

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΩΝ ως προς την πορεία που ακολουθεί ο νους

Συλλογισμός σε παράγραφο:

Παραγωγή

Επαγωγή

Αναλογία

Ο συλλογισμός ξεκινά από μια γενική αρχή που έχει αποδεδειγμένη ισχύ και καταλήγει σε ειδικό συμπέρασμα. Η πορεία της σκέψης είναι αναλυτική . το συμπέρασμα βέβαιο.Ακόμα κι αν απουσιάζει το ειδικό συμπέρασμα, εφόσον ο συλλογισμός ξεκινά από μια γενική αρχή , θεωρείται παραγωγικός.

Ο συλλογισμός ξεκινά από ειδικές και συγκεκριμένες διαπιστώσεις για να καταλήξει πιθανολογικά σε γενικό συμπέρασμα (στον κανόνα, στην γενική αρχή). Η πορεία της σκέψης είναι συνθετική. Το συμπέρασμα είναι συνήθως πιθανό.

Ο συλλογισμός ξεκινά από μια μερική κρίση και καταλήγει πιθανολογικά σε μερικό συμπέρασμα.

Συλλογισμός σε κείμενο:

Η συλλογιστική πορεία θεωρείται παραγωγική, όταν η θέση του συγγραφέα παρουσιάζεται στην αρχή του κειμένου (1η – 2η παράγραφος), όταν δηλαδή προηγείται των αποδείξεων. Αντίθετα η θέση του συγγραφέα θεωρείται επαγωγική, όταν εντοπίζεται στο τέλος του κειμένου.

Αν η θέση του συγγραφέα καταγράφεται και στην αρχή και στο τέλος του κειμένου, εκλαμβάνουμε την πορεία και πάλι παραγωγική , θεωρώντας ότι ο συγγραφέας στο τέλος επανεκθέτει την αρχική του θέση και συνοψίζει όσα προαναφέρθηκαν.

Σεμινάριο

                                                                                                                                                                      

                                              

Ακολουθήστε μας

Log in

Ε! Πριν φύγεις...

Κάνε εγγραφή στο Newsletter της Φιλολογικής γωνιάς για να λαμβάνεις πρώτος νέα, κρυφό υλικό, ενημερώσεις και πολλά άλλα!