Τεκμήρια- Αξιολόγηση
Σέβη Δριμαροπούλου
Στην επίκληση στην λογική χρησιμοποιούνται τεκμήρια ( και επιχειρήματα )
Είδη τεκμηρίων:
Ως τεκμήρια μπορούν να λειτουργήσουν τα εξής:
- Παραδείγματα
- Αλήθειες
- Αριθμητικά δεδομένα
- Στατιστικά στοιχεία
- Γεγονότα
- Πειραματικά δεδομένα
- Αποτελέσματα ερευνών
- Εποπτεία – παρατήρηση – εμπειρία
- Απόψεις ειδικών - Αυθεντία 1
Αξιολόγηση τεκμηρίων:
Τα τεκμήρια αξιολογούνται ως προς το βαθμό αξιοπιστίας τους.
Ειδικότερα:
Αξιόπιστα και εξακριβωμένα θεωρούνται τα τεκμήρια τα οποία στηρίζονται σε:
- Συγκεκριμένα και εύστοχα παραδείγματα
- Εξακριβωμένες και αναμφισβήτητες αλήθειες
- Αριθμητικά δεδομένα
- Στατιστικά στοιχεία
- Πραγματικά γεγονότα
- Ιστορικά δεδομένα
- Έγκυρες παραπομπές σε ειδικούς (αυθεντίες)
- Πειραματικά δεδομένα
- Αποτελέσματα ερευνών
Αναξιόπιστα και μη εξακριβωμένα θεωρούνται τα τεκμήρια τα οποία στηρίζονται σε:
- Γενικές και αόριστες κρίσεις
- Αυθαίρετες προσωπικές κρίσεις
- Επισφαλείς και βεβιασμένες γενικεύσεις
- Στερεότυπα και προκαταλήψεις
- Υπεραπλουστεύσεις
- Υποκειμενικούς αξιολογικούς χαρακτηρισμούς
- Παραπομπές σε μη ειδικούς
- Προσωπική εμπειρία ή παρατήρηση, η οποία δεν πληροί τους επιστημονικούς όρους για συναγωγή έγκυρων συμπερασμάτων
Τεκμηριωμένες προτάσεις: είναι οι προτάσεις οι οποίες στηρίζονται σε αξιόπιστα και εξακριβωμένα τεκμήρια.
Ατεκμηρίωτες προτάσεις: είναι οι προτάσεις οι οποίες στηρίζονται σε αναξιόπιστα και μη εξακριβωμένα τεκμήρια.
1 Η αυθεντία συγχέεται συχνά με την επίκληση στην αυθεντία .
Προσοχή !
Αυθεντία ως τεκμήριο
Παρουσιάζονται απλά τα ονόματα κάποιων ειδικών ή γίνεται μια πολύ μικρή αναφορά σε κάποια πορίσματα ή απόψεις.
Αυθεντία ως τρόπο πειθούς ( Επίκληση στην αυθεντία )
- Παραπομπή σε βιβλιογραφία
Αυτούσια τα λόγια κάποιου ειδικού ( σε εισαγωγικά