Κείμενο

Αριστουργήματα μοναδικά, που δε θα ξαναγίνουν πια άλλη φορά, ήτανε τα καράβια με τα πανιά, τα ιστιοφόρα. Θα με καταλάβει καλά όποιος ένιωσε από μικρός την ξωτική ^[1] ομορφιά τους, την ανείπωτη μεγαλοπρέπειά τους, το γλυκό μυστήριό τους. Βλέποντάς τα κανένας από μακριά, θαρρούσε πως δεν ήτανε αληθινά, αλλά πως ήτανε παιγνίδια της φαντασίας. Όσο και να τα ’βλεπε από κοντά, όσο και να ’ξερε πως είναι κανωμένα ^[2] από ξύλα, από πανιά, από σκοινιά κι από σίδερα, όσο κι αν έμπαινε μέσα σ’ αυτά και ταξίδευε, πάλι, σαν τα κοίταζε από μακριά, μα κι από κοντινή απόσταση, πήγαινε σ’ έναν άλλο κόσμο, σ’ έναν κόσμο γεμάτον μεγαλοπρέπεια, εμορφιά, δύναμη, σοβαρότητα και ανεξιχνίαστο μυστήριο.

Σήμερα δεν αρμενίζουνε πια καράβια με πανιά απάνω στις θάλασσες.

Τα βαπόρια είναι τα πλεούμενα με τις μηχανές, που φάγανε τα καράβια με τα πανιά. Είναι οι ελέφαντες, που τσαλαπατήσανε κι εξοντώσανε τα ελάφια και τα ζαρκάδια. Μ’ όλο που είναι θεόρατα μπροστά στα καράβια, μ’ όλην τη γρηγοράδα τους και τη φωτοχυσία που έχουνε κατά τη νύχτα, ποτές δε θα μπορέσουνε ν’ αποχτήσουνε την αγνή και ξωτική ομορφιά, τη βαθιά ποίηση που είχανε τα καράβια. Έχουνε και τα βαπόρια την εμορφιά τους, γιατί στολίζουνε κι αυτά τις θάλασσες, που μέσα σ’ αυτές πάνε κι έρχουνται, αλλά η χάρη, η ζωντάνια, το αλλόκοτο μυστήριο που είχανε τα καράβια, ήτανε άλλο πράγμα, που δε θα φανεί ποτές, αλίμονο!

Φώτης Κόντογλου, Γιαβάς ο θαλασσινός κι άλλες ιστορίες, Αστήρ,  Αθήνα, 1965  (διασκευή)

 [1] ξωτική: [εξωτική], ασυνήθιστη, αλλόκοτα εντυπωσιακή

[2] κανωμένα: καμωμένα, φτιαγμένα

 

Δραστηριότητα 1^η

Ο συγγραφέας χαρακτηρίζει τα βαπόρια ως ελέφαντες και τα καράβια με πανιά ως ελάφια και ζαρκάδια. Τι εννοεί με αυτό; Γράψε μία παράγραφο για να αιτιολογήσεις τη γνώμη σου στους συμμαθητές σου

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

Δραστηριότητα 2^η

Γράψε στον παρακάτω πίνακα τρεις λέξεις ή φράσεις από το κείμενο που δείχνουν τον θαυμασμό του συγγραφέα για τα καράβια με πανιά και τρεις λέξεις ή φράσεις που δείχνουν τον θαυμασμό του για τα βαπόρια που κινούνται με μηχανές.

 

Καράβια με πανιά		Βαπόρια που κινούνται με μηχανές
1.		1.
2.		2.
3.		3.

 

 

Δραστηριότητα 3^η

      i.         Διαβάστε το παρακάτω κείμενο , διαλέξτε ποιες λέξεις ταιριάζουν περισσότερο και συμπληρώστε τα κενά .

( αν και , έτσι ώστε να, ωστόσο, εφόσον, τουλάχιστον, για να, αλλά)

Αν το έργο αναφέρεται στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι, για τη δύσκολη θέση στην οποία έρχονται συχνά ……………….. αγγίζει, τότε, όποιο κι αν είναι αυτό, το πιθανότερο είναι ότι θα γνωρίσει επιτυχία - …………… στην εποχή του. ………………… αν το έργο αυτό έχει να καταθέσει μια παγκόσμια αλήθεια, τότε οι πιθανότητες να αντέξει στο χρόνο είναι μεγάλες .

      i.         Διαβάστε το παρακάτω κείμενο και συμπληρώστε το ρήμα της παρένθεσης στον κατάλληλο χρόνο.

………… (γνωρίζω) την Αϊσά όταν ……….(πηγαίνω)  στο καινούριο μου σχολείο. Μου ………(δείχνω) τις τάξεις στο σχολείο και με  ……….(βοηθώ)  στα μαθήματα μου. Μου ……...(διαβάζει) βιβλία για το σχολείο και μου …….(μιλάει) για αυτά που …….(βλέπω) εκείνη. Κανείς από το σχολείο δεν το …………(κάνω) ως τώρα.   ……………(καταλαβαίνω) ότι όλοι με ………………. (κοιτάω)  περίεργα. …………..( βλέπω) ότι διάβαζα με τα δάχτυλα , ………..(γελάω) όταν δε …………(μπορώ) να βρω πράγματα που ………….(είναι) μπροστά μου, …………..(ψιθυρίζω)  όταν……….. (περνάω).

(Απόσπασμα )

ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΝΕΟΥΣ ΣΕ ΑΠΛΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ, ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

 

Δραστηριότητα 4^η

Με αφορμή την Ημέρα Ασφαλούς Διαδικτύου (5 Φεβρουαρίου) συμμετέχεις στις εκδηλώσεις του σχολείου σου και αναλαμβάνεις να εκφωνήσεις μια ομιλία με θέμα τις διαδικτυακές φιλίες, προκειμένου να ευαισθητοποιήσεις τους συμμαθητές σου για τους κινδύνους που υπάρχουν. (100-150 λέξεις)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………